Rok 2025 przynosi istotne modyfikacje w polityce gospodarki odpadami. Od początku stycznia mamy obowiązek segregować odpady tekstylne, a od października wdrażany będzie system kaucyjny na jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych PET, puszki metalowe oraz butelki szklane do wielokrotnego użytku.
W ostatnim okresie branża odpadów komunalnych doświadcza licznych przekształceń. Dodatkowo od stycznia obowiązkiem przedsiębiorców stało się rozdzielanie odpadów budowlanych na sześć kategorii: drewno, metale, szkło, tworzywa sztuczne, gips oraz odpady mineralne – informuje dr inż. Wojciech Hryb z Katedry Technologii i Urządzeń Zagospodarowania Odpadów na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej.
Dr Hryb podkreśla też znaczenie odpowiedniego zagospodarowania tekstyliów. Przemysł ten generuje duże ilości odpadów o dużym negatywnym wpływie na środowisko. W Unii Europejskiej jedna osoba kupuje aż 30 kg ubrań rocznie, których ślad ekologiczny jest bardzo wysoki.
Obecnie w Polsce nie ma odpowiednich technologii recyklingu tekstyliów, co utrudnia ich właściwe zagospodarowanie. Stąd też dr Hryb zauważa konieczność tworzenia dedykowanych sortowni i systemów recyklingu. Niezbędne jest również zmniejszenie konsumpcji odzieży, szczególnie tej taniej, która zawiera tworzywa sztuczne. Podczas prania taka odzież uwalnia do wody mikroplastik, co przyczynia się do zanieczyszczenia ścieków.
Kolejnym etapem zmian w gospodarce odpadami jest wprowadzenie od 1 października 2025 roku systemu kaucyjnego na opakowania jednorazowe. Kaucja wynosić będzie 50 groszy za butelki PET i puszki oraz 1 zł za butelki szklane. Opłatę tę będzie można odzyskać dzięki specjalnym automatom – tłumaczy naukowiec.
System ten obejmie sklepy powyżej 200 m², choć mniejsze placówki również mogą do niego przystąpić. Ważne jest jednak, że zwracane opakowania nie mogą być zgniecione, gdyż muszą być one rozpoznawane przez automat na podstawie kodu kreskowego.
Dr Hryb wskazuje na możliwość, że wprowadzenie tego systemu może skutkować ograniczeniem zużycia plastikowych butelek. Jednakże zauważa również, że koszty wdrożenia systemu kaucyjnego mogą wynieść nawet 37 mld złotych w ciągu 10 lat. Dlatego dr Hryb proponuje wprowadzenie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, czyli partycypację przedsiębiorstw wprowadzających na rynek produkty w opakowaniach jednorazowych w kosztach związanych z ich recyklingiem.